Cilt Lekeleri – Ciltte Lekeler Neden Oluşur?
Deride melanosit dediğimiz hücreler melanin pigmenti üretir ve bu melanin deriye rengini verir. Bazen bazı durumlar melanosit sayısını veya melanin sentezini etkileyerek deride leke oluşumuna yol açar.
Leke Oluşumuna Yol Açan Etkenler Nelerdir?
Deride iritasyon yaratan peeling, ağda gibi durumlar, güneş, çeşitli hormonal hastalıklar, gebelik, bazı ilaçlar özellikle doğum kontrol hapları, bazı sistemin hastalıklar örneğin diyabet, tiroid hastalıkları, Addison hastalığı lekeye yol açabilir.
Lekeler Nasıl Sınıflandırılır?
Lekeler derinin üst tabakalarında yani epidermiste yerleşmişse lentigo veya efelid (çil) şeklinde olur. Daha derin tabakalarda yani epidermisle birliktelikte dermiste de yerleşirse melazma veya postlezyonel hiperpigmentasyon şeklinde olur.
Melazma Nedir?
Melazma özellikle gebelik döneminde hormonal faktörlere ve güneşe bağlı olarak ortaya çıkan lekelerdir. Yanaklar, alın, bıyık bölgesi lekenin yerleştiği bölgelerdir. Bazen doğum kontrol hapları gibi hormonal ilaçlar sonrası da oluşabilir.
Leke Tedavisinde En Etkili Yöntem Hangisidir?
Leke tedavisinde lekenin derinliği, yerleşimi, türü ve süresi önemlidir. Her leke için en uygun olacak tedavi değişebilir. Örneğin çiller için IPL vrya kimyasal peeling daha etkili iken melazma için Q Switched lazer veya enzimatik peeling daha etkilidir.
Leke Tedavisi Nasıl Yapılır?
Lekeler için Hidrokinin, Tretinoin, Arbutin, Niadinamid, C vitamini gibi içerikler barındıran sürme ilaçlar kullanılabilir. Traneksamik asit ve Glutatyon da sistemik olarak kullanılabilir. Ancak medikal tedaviler leke tedavilerinde yeterli olmaz ve çeşitli dermokozmetik işlemler yapmak gerekir.
Leke Tedavisi için Hangi İşlemler Uygulanır?
Leke tedavileri için kimyasal peeling (glikolik asit, salisilik asit, TCA), Mezoterapi, PRP, Enzimatik Peeling, Lazer ve Işık Tedavileri (IPL, Q Switched Lazer, Thulium lazer vb) yapılabilir.
Evde Lekeler İçin Neler Yapılabilir?
Evde leke tedavileri için asidik sirke, limon suyu, karbonat vb içeriklerin yüze uygulanmasını önermiyorum. Bunlar kontrolsüz uygulandığında cildi tahriş edebilir ve lekeleri daha çok artırabilir.
Evde güneşten korunmak, antioksidan Glutatyon ve C vitamininden zengin beslenmek en doğru yaklaşım olacaktır.
Lekeler Tekrarlar mı?
Leke tedavisi biz hekimler için de hastalarımız için de oldukça güçtür. Geçse bile yaz dönemlerinde tekrarlayabilir. Buyüzden lekenin kronik bir süreç olduğu kabul edilerek düzenli dermatolojik takip ve tedaviler yapılmalıdır. Güneşten her mevsim korunulmalıdır.
Leke Hastaları Neye Dikkat Etmelidir?
Leke problemi olanlar güneşten yaz/kış mutlaka korunmalıdır. Hatta bilgisayar, telefon, floresan gibi mavi ışık kaynakları da lekeyi arttırabildiğinden mavi ışığa karış da koruyacak güneş koruyucu tercih etmelidir. Cildi tahriş eden ağda, jilet, peeling gibi işlemlerden kaçınmalıdır.